Trường Kỳ

Sau lần thử thuốc phiện với một kết quả mửa ra mật xanh, mật vàng, tôi nhủ lòng sẽ cạch đến già không bao giờ dám đụng đến cần sa, ma túy.

Tôi vẫn nhớ mãi mùi thơm của thuốc phiện từ khi còn nhỏ sống ở Hà Nội. Anh ruột của ông nội tôi là một tay “bắn khỉ” lão luyện. “Ả Phù Dung” đã quyến rũ ông từ lúc nào không biết, nhưng mỗi khi đến thăm ông, tôi đều thấy ông nằm bẹp dí trên giường, đầu đặt trên một chiếc gối mây bóng loáng vì mồ hôi. Ông nằm nghiêng, chân co chân duỗi và tay cầm dọc tẩu hơ trên một cây đèn dầu. Tôi còn nhớ rất rõ, tay ông viên bi thuốc phiện từ một cái lọ nhỏ xíu tiêm vào tẩu, hơ trên ngọn đèn cháy xèo xèo và sau đó hít một hơi thật dài – chỉ một hơi thôi, rất sảng khoái. Mắt ông linh dim, sau đó quơ tay ngắt một miếng bánh dẻo và châm một ngụm nước trà đặc quánh để trên bàn đèn. Sau đó mới tới mục chuyện trò với khách bằng một vẻ rất tươi tỉnh.

Là một người trẻ tuổi bình thường, tôi cũng đã trải qua không thiếu gì những màn lẩm cẩm và lỉnh kỉnh như vậy. Còn về màn tò mò và học đòi làm người lớn cũng không sao tránh khỏi. Nơi tôi nó còn tỏ ra mạnh mẽ hơn bình thường vì có cái máu nhà báo, nhà bổ trong người. Lại còn khoái viết về loại phóng sự, điều tra thì bắt buộc tính tò mò phải được khai thác triệt để. Tôi sợ nhất cảnh ngồi xoay trần trùng trục ở nhà, mồ hôi mồ kê nhễ nhại để phịa ra những sự tình thiên hạ thường nói tới, cứ y như thật.

Tôi sống trong cái thế giới đó đã không lấy gì làm phiền phức, trái lại còn thấy rất thích thú. Nếu bị bắt buộc xa rời cái thế giới sống động, quay cuồng đó để trở về với nếp sống bình lặng và đều đặn thì chắc tôi chịu không nổi. Tôi sợ nhất những buổi sáng thức dậy, khi trong căn phòng không có một ai, phía ngoài vũ trường thì vắng ngắt và êm ru bà rù, ngoài 2, 3 tên “đệ tử” đang thu dọn chiến trường để sửa soạn cho một buổi tối ì xèo âm thanh và ánh sáng.

Sự phân chia giữa nhạc trẻ và tân nhạc đã dần dần biến mất kể từ khi nhạc trẻ bắt đầu đi vào phòng trà và vũ trường vào cuối thập niên 60. Từ đó trở đi nhạc trẻ đã hòa nhập vào với làng tân nhạc Việt Nam, đặc biệt kể từ khi có mặt ban nhạc Phượng Hoàng với những sáng tác của Nguyễn Trung Cang và Lê Hựu Hà vào năm 71.

Một buổi chiều tôi đang ngồi lai rai tại một quán gần Ritz thì có một “đệ tử” chạy ra cho biết là có người muốn gặp. Tôi ngại trở về nên nhờ tên này về mời người muốn gặp ra ngoài quán luôn cho tiện. Đang mải mê đớp hít mà phải buông đũa, buông chén quả không có gì hứng thú. Vài phút sau tôi thấy tên “đệ tử” – một chú bé giúp việc vặt cho Ritz - dẫn theo một người đàn ông lớn tuổi và một cô bé khoảng 14, 15 vào quán.

Thời kỳ đó tôi đang được báo chí mệnh danh là “Vua Hippy”, trong khi Phạm Duy được gọi là “Hippy Già” do bản tính chịu chơi và phóng khoáng của ông, một người luôn lên tiếng bênh vực nhạc trẻ. Cũng với bản tính đó, “Hippy Già” Phạm Duy không sao tránh khỏi những búa rìu của dư luận, nhưng ông không coi đó là quan trọng, cứ tỉnh bơ như không.

Tưởng rằng những chương trình Hippies À GoGo sẽ yên bề tại vũ trường Queen Bee sau khi đã trở thành nơi tụ họp chính thức của giới yêu nhạc trẻ tại Sài Gòn, nhưng một lần nữa nó lại phải dời đô đến một địa điểm khác là vũ trường Ritz trên đường Trần Hưng Đạo. Thế là không còn được thấy những cảnh trai tài, gái sắc tấp nập ở công viên trước rạp Rex, không còn được ngắm nhìn những nam thanh, nữ tú dập dìu trên đường Nguyễn Huệ hay Lê Lợi mỗi lần xong việc tổ chức ở Queen Bee.

Trong thời gian chương trình “Hippies À GoGo” được tổ chức ở Queen Bee thì Nam Lộc là người thường xuyên đến tham dự. Lúc này Lộc và tôi đã trở nên khá thân, sau mỗi lần vãn tuồng thường chở tôi đi nhậu nhẹt. Nơi chúng tôi thường hay đến nhất là quán bán tiết canh vịt và bún vịt sáo măng ở một đầu hẻm trên đường Lý Thái Tổ.

Cũng từ năm 69, nhạc trẻ đã có được một chỗ đứng tại các phòng trà ca nhạc, điển hình với sự xuất hiện của The Strawberry Four trong chương trình ca nhạc Jo Marcel tổ chức hàng đêm tại Queen Bee. Sự xuất hiện của ban nhạc này đã tạo được một sinh khí mới lạ, trẻ trung cho những chương trình dạ vũ với các tiết điều quen thuộc cố hữu của nhạc “tour.