Mùa trung thu đến rồi. Người ơi, có còn nhớ ngày xưa không, tiếng trống thùng thùng rộn rã, như hối bước chân chúng mình chạy đi chơi, dưới ánh trăng rằm. Ngày nay, trung thu cũng thế, tiếng cười, tiếng trống vang vang, càng khiến tôi nhớ nôn nao cái ngày xửa ngày xưa bên bà, bên mẹ, bên những đêm trăng hoài ức, êm đềm...

Muốn hiểu hết Sài Gòn đừng đi vào những khu nhà cao tầng, đừng ăn ở những nhà hàng sang trọng mà hãy rong chơi thong dong ngoài phố và ăn vặt vỉa hè. Nếu vỉa hè các nước phương Tây như một chàng hoàng tử lịch lãm đóng khung trong áo vest thì vỉa hè Sài Gòn lại là chàng trai đầy phong trần bụi bặm…

"Ruộng lúa xanh bời bời, cá ăn phù du, đớp côn trùng tí tóp, lao xao khắp cả mặt ruộng. Độ vài ba tháng chúng đã lớn vổng lên, đuôi vàng choé. Thích nhất là lúc lúa trổ cờ, nhiều con hung hăng quẫy đuôi nhảy lên đớp hoa lúa. Mỗi lúc cơn gió mạnh ào qua, cả cánh đồng dậy hương ngan ngát. Hoa lúa rụng lả tả trên khắp mặt nước, cũng là lúc bầy cá mở hội, chúng tranh nhau đớp mồi bì bũm làm cả ruộng lúa trở nên sống động... Những lúc như vậy bà vui lắm. Nhớ một lần bà trò chuyện: Cá chép mà ăn hoa lúa là nhanh lớn lắm, thịt lại chắc và thơm..."

Lại nhớ những buổi sáng mờ sương đi ra phố, thấy hai hàng cây rét mướt đứng ven đường se lại, tối sầm. Những đứa trẻ con đi học sớm, vừa đi vừa líu ríu chạy bên nhau, như những cái bóng lúp xúp trôi trong áo. Những hàng xôi, hàng bắp, lạc rang, hàng quà sáng ngồi trong sương, với khói than, khói bếp bay lên mờ mịt…

Hồi rất nhỏ, bố thường kể, nhà mình còn có họ ở phương Nam đấy. Phương Nam hồi đó, trong trí tưởng tượng của mình thật xa xôi. Không biết vì điều gì, ông nội đã lưu lạc vào tận mảnh đất ấy, với cái tên nghe cũng kỳ kỳ, là lạ, Long Bình Điền. Một xã của huyện chợ Gạo, Tiền Giang.

Mỗi năm có một ngày lễ Vu Lan. Nhưng với những người con hiếu thảo thì ngày nào cũng là ngày lễ Vu Lan. Nghĩa là ngày nào cũng phải chăm sóc bố mẹ, làm cho bố mẹ vui.

Ai cũng có một dòng sông ký ức. Nơi ấy ăm ắp nỗi niềm, nghĩ về sông như là đang trong một cuộc trở về, nơi ban sơ hồn nhiên nhỏ bé, có gia đình, bè bạn ở bên. Nhưng con sông ấy, giờ lại thành sông lấp mất rồi... Tản văn Sông xưa của tác giả Hải Hưng như một hoài niệm nhớ nhung về những dòng sông lấp, bị phố thị dần làm mờ xa.

Hoa sim thao thức chìm vào cõi mộng, đưa con người đi trên nỗi nhớ nằm đong màu kí ức đẹp tươi, của phút giây xưa cũ. Ngắm hoa sim làm lòng ta rũ đi những hạt bụi còn sâu trong tâm khảm, gột rửa bước chân trần thế chưa rũ hết bùn đất, rơm rạ.

Thời đó làm gì có quạt máy chứ nói chi đến máy lạnh. Mà mùa nắng thì kéo dài, những buổi trưa nóng bức trẻ con chúng tôi thường chui vào trong cái kẹt lu (khoảng trống giữa hai cái lu), ôm cái bụng lu, áp mặt vào mà tận hưởng cái mát đến tê người. Hễ có cái lu nào hết nước thì đứa nào cũng giành lấy, chỏng đầu vào hét alô alô nghe cho sướng lỗ tai.

Ngày ấy không có chuyện một đứa trẻ nào đó đóng cửa chơi một mình trong phòng. Đông thì hàng chục đứa. Ít nhất là một cặp. Lớp tuổi nào tự động tìm đến lớp tuổi ấy. Đang tập nói thì đố nhau đếm sao. Một ông sao sáng/ hai ông sáng sao/ ba ông sao sáng... Lũ chíp hôi tụ lại chơi nu na nu nống hoặc chu chi. Một đứa cầm cái, mắt liến láu nhìn, miệng lem lém đọc.