‘Nằm khóc một mình: Ly rượu thần’ – Ký ức suy tàn dưới chân Dionysus

Ánh sáng và bóng tối trên vai người nghệ sĩ

Vở kịch “Nằm khóc một mình” được xây dựng trên nền tảng tình tiết vững chắc sau nhiều lần tự cải biên của đội ngũ biên kịch. Ở phiên bản “Ly rượu thần” lần này, khán giả theo chân nghịch cảnh quét qua các nhân vật mang trong mình khát vọng nghệ thuật: từ Trần Phong – chàng nhạc sĩ nghèo nuôi giấc mơ rực sáng trên sân khấu cùng người thương Đài Trang, một nữ tiểu thuyết gia sở hữu giọng hát mà cả hai tâm niệm rằng: “Giọng nàng dành cho đàn chàng”.

Từ những con chữ tan vỡ đến ánh sáng rã rời của cả những tuyến nhân vật phụ, người mẹ khắc khoải với những vai diễn chưa từng chạm đến; những người bạn Gia Long, Hoàng Hôn, luôn chạy theo thứ ánh sáng mờ ảo trên bầu trời Đà Lạt, cho đến khi nó bị dập tắt dưới những phố xá Sài Gòn. Thế nhưng, không phải là họ chưa từng tỏa sáng theo cách của riêng mình; chỉ tiếc rằng thứ ánh sáng ấy leo lắt và chập chờn trong màn đêm miên man.

Dàn dựng, diễn xuất điểm tựa bảo chứng cho sự đầu tư

Như đã đề cập, sau nhiều lần tự hiệu chỉnh kịch bản gốc “Nằm khóc một mình”, phiên bản “Ly Rượu Thần” lần này, với dàn ê-kíp tuy hùng hậu nhưng tự nhận là “non trẻ”, đã tập trung cao độ và dành trọn tâm huyết cho mọi khâu của vở kịch. Những hạng mục quan trọng như dàn dựng và diễn xuất được ê-kíp xử lý gọn gàng, hiệu quả. Xuyên suốt hai hồi kịch là những sắp đặt khéo léo, chặt chẽ; từng lớp diễn được thiết lập và vận hành một cách chỉn chu.

Diễn xuất trở thành một điểm sáng rực rỡ của dàn diễn viên. Bên cạnh những cái tên đã được chứng thực qua các mùa trước, phiên bản lần này còn là bệ phóng đưa nhiều gương mặt mới ra ánh sáng, để lại những dấu ấn nhất định trong lòng khán giả. Song hành với đó, cảnh trí và phục trang được nghiên cứu kỹ lưỡng để phù hợp bối cảnh Đà Lạt thập niên 1990; cách xưng hô và các yếu tố lịch sử được tôn trọng (sử dụng địa danh có thật, dùng từ “phi trường” cho sân bay Liên Khương, khảo cứu mệnh giá tiền tệ theo bối cảnh lịch sử…) đều là những điểm cộng đáng ghi nhận của vở diễn.

Những ca khúc nồng ấm, đượm buồn xuyên suốt, được thể hiện qua giọng ca đặc trưng của Lân Nhã, trở thành chất xúc tác cho dư vị thăng hoa của buổi biểu diễn. Khi kịch vãn, màn buông, những giọt nước mắt từ nhiều mảnh ghép trong đội ngũ ê-kíp chính là biểu hiện của niềm hạnh phúc và sự mãn nguyện tột cùng của những người làm nghệ thuật bằng con tim trinh nguyên.

Ký ức suy tàn dưới chân Dionysus

Hành trình của các nhân vật nằm trên lằn ranh mong manh giữa sự chớm nở của hy vọng và quá trình hủy triệt các giá trị cá nhân, một biểu tượng vừa trần trụi vừa mộng mơ mang tinh thần Dionysus. Ta theo chân những con người đi tìm hào quang nghệ thuật; họ tin rằng phải đến với nghệ thuật bằng tất cả sự trong sáng để được hồi đáp. Nhưng thứ đáp lại họ lại là cái nghèo, những hy sinh rỗng không và sự khiếp nhược nảy sinh trong chính tâm hồn bị giằng xé bởi những mưu cầu cơ bản.

Việc những người trẻ sẵn sàng bỏ Đà Lạt xuống Sài Gòn để được tỏa sáng, nó làm ta nhớ đến những hào quang của Los Angeles nơi còn được gọi là “The city of broken dreams”, nó như thứ “ánh sáng xanh” phía vịnh Long Island mà Gatsby theo đuổi. Ánh sáng ấy cũng hiện diện trong vở kịch qua màn thể hiện ấn tượng của nhân vật Gia Long. Với cùng một mẫu số chung, tất cả đều đại diện cho những khát vọng mà họ “không thể chạm đến”. Những nghệ sĩ trẻ Đà Lạt thập niên 1990 trong vở kịch xuống Sài Gòn để nhận ra rằng họ đang đến gần mặt đất hơn, và thôi mơ mộng.

Vở kịch còn là chuỗi xung đột giữa giàu và nghèo, tình yêu và trách nhiệm, quyền lực và cái tôi, sự hối hận và dòng thời gian không trở lại. Với cấu trúc phi tuyến tính hiện đại, thời gian một lần nữa bị “chơi đùa”: có những nhân vật làm thời gian nổi giận, xoáy sâu, nuốt chửng và kẹp chặt những kẻ cố chấp trong nghịch cảnh tất yếu của trần gian. Sau tất cả, Ly Rượu Thần cũng cạn thiêng, và những tiếng nói từ thăm thẳm vẫn vọng về:

“Thiên đường thì buồn” – Krasznahorkai Laszlo.