VĂN HÓA

Vì sao càng kết nối bằng công nghệ, người ta càng thấy cô đơn?

L.Y • 01-08-2023 • Lượt xem: 2753
Vì sao càng kết nối bằng công nghệ, người ta càng thấy cô đơn?

Thế kỷ cô đơn là một tác phẩm khoa học xã hội được viết hấp dẫn với số liệu, thông tin từ hàng trăm nguồn dữ liệu có giá trị. Tác phẩm gây rung động sâu sắc vì cho ta cái nhìn tổng quát về các mối quan hệ xã hội ở khắp mọi nơi trên thế giới: Chừng như xu hướng chung là mọi người ngày càng xa cách, và không chỉ vì đại dịch, sự cách ly, hay công nghệ, mà thế kỷ 21 được mệnh danh là thế kỷ cô đơn.

Bởi ngay từ trước khi có đại dịch Covid-19, chúng ta đã tự cô lập vì nhiều lý do: việc tổ chức lại nơi làm việc, sự di cư ồ ạt từ thôn quê lên thành phố, quan điểm đặt lợi ích cá nhân lên trên lợi ích tập thể...

Sự cô đơn đã và đang trở thành một vấn nạn xã hội của thế kỷ 21. Sự cô đơn ảnh hưởng đến sức khỏe, tiền tài và hạnh phúc của con người. Chúng ta lờ mờ cảm nhận được dường như ta ăn cơm với cái điện thoại nhiều hơn là bạn bè, cuối tuần dành thời gian online hơn là ra ngoài tương tác, nhưng chính những thống kê xã hội cụ thể mới khiến ta khẳng định được thực tế: Chưa bao giờ "đại dịch cô đơn" lan rộng như lúc này, và đây cũng là thời điểm để chung tay để giải quyết vấn đề này, từ góc độ chính phủ cho tới người dân.

Sarah Jane Blakemore, Giáo sư tâm lý học, Đại học Cambridge đã nhận xét về cuốn sách: “Trong cuốn sách hấp dẫn này, Noreena Hertz đã mô tả những tác động về thể chất, tinh thần, kinh tế và xã hội của sự cô đơn. Cuốn sách không chỉ cung cấp một khảo sát với nhiều băng chứng hấp dẫn, mà còn là một lời kêu gọi hành động mạnh mẽ tới chính phủ các nước, các doanh nghiệp, xã hội và mỗi người chúng ta – để giải quyết và xoa dịu cuộc khủng hoảng cô đơn, và xây dựng một thế giới đoàn kết và tử tế hơn.”

Sự cô đơn không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần mà còn đến cả sức khỏe thể chất. Cô đơn làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, ung thư và làm sa sút trí tuệ. Ngoài ra, sự cô đơn cũng đem đến cuộc khủng hoảng kinh tế, gây ra thiệt hại trị giá hàng tỷ đô la mỗi năm. Sự cô đơn cũng góp phần gây ra khủng hoảng chính trị, bởi vì cảm giác bị bỏ rơi sẽ thúc đẩy sự chia rẽ và chủ nghĩa cực đoan.

Kết hợp một thập kỷ nghiên cứu kết hợp với nhiều thông tin chi tiết, Noreena Hertz đưa chúng ta từ lớp học cách giao tiếp tại một trường đại học thuộc Khối Ivy nổi tiếng đến những người làm việc từ xa ở London bị cô lập trong đại dịch Covid-19, hay từ những người đi thuê người bạn ở Mỹ đến những cụ ông, cụ bà sống trong một viện dưỡng lão ở Nhật Bản đan mũ len cho robot chăm sóc họ.

Tuy nhiên, đây cũng là một cuộc khủng hoảng mà chúng ta có thể giải quyết. Cuốn sách này sẽ cung cấp cho bạn để các giải pháp táo bạo để giải quyết tình trạng cô đơn trong thế kỷ 21 như AI nhân ái, các mô hình sáng tạo cho cuộc sống đô thị, cũng như những cách mới để truyền sinh khí cho các khu dân cư và dung hòa sự khác biệt trong cộng đồng. "Thế kỷ cô đơn" sẽ mang đến một tầm nhìn đầy hy vọng và cảm hứng về cách chữa lành các cộng đồng bị chia rẽ và giúp chúng ta xích lại gần nhau hơn.

Quyển sách gồm 11 chương, bắt đầu từ khái quát chung về lý do vì sao thế kỷ 21 bị coi là “thế kỷ cô đơn”, cho đến ảnh hưởng của sự cô đơn đến sức khỏe của con người. Những thử nghiệm khoa học với động vật bị cô lập bắt buộc, lý giải nguyên nhân vì sao càng ở thành  phố lớn và đông đúc, người ta càng cô độc. Kế tiếp, bà phân tích đại dịch đã phóng chiếu sự lo lắng và những tương tác “không tiếp xúc” giữa con người ra sao, sự tác động của công nghệ: Con người ngày càng đối diện với màn hình nhiều hơn là đối diện nhau. Những cơ chế giao tiếp tại văn phòng hiện đại đã thay đổi chóng mặt, khi mô hình công ty buộc phải thay đổi sau đại dịch, hình thức làm từ xa và làm hỗn hợp gia tăng, các luồng báo cáo cũng thay đổi. Kế đó, ông nhắc đến sự phát triển của trí tuệ nhân tạo, robot, sự thay thế con người trong cả những việc cần sự giao tiếp với con người, sự ảnh hưởng tới tình dục và tình yêu. Nền kinh tế phục vụ sự cô đơn – ví dụ những phần sản phẩm/dịch vụ cho một người, dịch vụ cho thuê bè bạn, những hoạt động mang lại tương tác ảo khiến người ta thấy mình còn thuộc về đám đông.. .ngày càng phát triển. Vai trò của nhà nước trong quản lý xã hội và tác động đến lối sống của người dân như thế nào. Và liệu mỗi cá nhân, mỗi quốc gia có thể làm gì để giảm xu hướng cô đơn tiêu cực?

Về tác giả:

Noreena Herts là nhà tư tưởng, học giả và phát thanh viên nổi tiếng. Bà được tuần báo The Observer vinh danh là “Một trong những nhà tư tưởng hàng đầu thế giới” và được tạp chí Vogue chọn là “một trong những phụ nữ truyền cảm hứng nhất thế giới”. Sách của bà đã được xuất bản ở hơn 20 quốc gia, ý kiến của bà được đăng trên nhiều tờ báo nổi tiếng. Bà từng phát biểu ở TED, Diễn đàn kinh tế thế giới ở Davos. Bà cũng từng tư vấn cho một số tổ chức lớn trên thế giới và nhiều nhà lãnh đạo cấp cao về chiến lược và chuyển đổi.