Tôn vinh và phát triển di sản âm nhạc dân tộc qua Quỹ học bổng Trần Văn Khê

Quỹ học bổng Trần Văn Khê là một tổ chức phi lợi nhuận, được tạo ra từ sự hợp tác của một nhóm thân hữu của cố giáo sư Trần Văn Khê, nhằm giúp đỡ và khuyến khích những người trẻ có đam mê và năng khiếu trong việc nghiên cứu, bảo tồn và phát triển âm nhạc dân tộc. Quỹ được tự nguyện tạo vốn, tự trang trải kinh phí và chịu trách nhiệm trước pháp luật bằng tài sản của chính quỹ. Ra đời năm 2021, đây là một sự kế thừa di nguyện và tôn vinh công lao của cố giáo sư Trần Văn Khê, người đã dành cả đời mình để nghiên cứu và phát triển âm nhạc truyền thống của Việt Nam.

Theo di nguyện của cố giáo sư Trần Văn Khê, sau khi ông qua đời vào năm 2015, một phần di cốt của ông đã được chuyển về Vĩnh Kim – quê hương của ông để được thờ cúng trong 49 ngày đầu tiên sau khi ông qua đời. Người cháu của ông, ông Nguyễn Tri Triết hiện đang chăm sóc và bảo quản một phần di cốt của ông và lập bàn thờ để cúng dường ông.

Nhà báo Nguyễn Thế Thanh – phó Chủ tịch và phó Giám đốc của Quỹ học bổng Trần Văn Khê – đã thông báo về những thành tựu của quỹ, bao gồm việc thành lập quỹ học bổng Trần Văn Khê và chuẩn bị trao giải thưởng lần đầu tiên. Bà Thanh cũng chia sẻ rằng ban tổ chức đã nhận được nhiều đề cử và đang tiến hành xét duyệt hồ sơ để chọn ra những ứng cử viên xứng đáng.

Ban tổ chức đã quyết định tổ chức lễ trao học bổng vào ngày 23/7 – sinh nhật của cố giáo sư Trần Văn Khê. Đây là một dịp trang trọng để tôn vinh công lao của ông và khuyến khích các nghiên cứu sinh, sinh viên và những người yêu thích âm nhạc dân tộc tiếp tục theo đuổi và phát triển di sản văn hóa này.

Vừa qua, tại Nhà hát TP.HCM đã diễn ra lễ trao giải thưởng và học bổng Trần Văn Khê năm 2023. Hoạt động này được tổ chức nhằm tôn vinh và khuyến khích những học sinh, nhà nghiên cứu và nghệ sĩ có thành tựu xuất sắc trong việc phát triển các loại hình âm nhạc dân tộc Việt Nam, và được thực hiện như cam kết của Quỹ học bổng Trần Văn Khê.

Sự kiện này đặc biệt ý nghĩa khi nhắc đến nỗ lực của GS Trần Văn Khê trong việc nghiên cứu và quảng bá âm nhạc truyền thống của Việt Nam. Ông Dương Trọng Dật, Giám đốc Quỹ Trần Văn Khê, cho biết: “Cho đến những giây cuối cùng của cuộc đời mình, ông vẫn đau đáu một nỗi niềm làm sao để sau ông, sẽ có nhiều hơn nữa những người gieo hạt, ươm mầm nuôi dưỡng dòng chảy bất tận của nền âm nhạc cổ truyền dân tộc…”. Đó cũng chính là động lực cho việc thành lập học bổng Trần Văn Khê, trao truyền cho nhiều gương mặt trẻ sự ghi nhận, đồng thời cũng là niềm tin vào sức mạnh tiếp nối giá trị nghệ thuật truyền thống mà cha ông đã để lại.

Danh sách nhận học bổng bao gồm 9 học sinh đang theo học các chuyên ngành nhạc cụ truyền thống ở những trường âm nhạc hàng đầu cả nước. Các học sinh này đã được chọn lọc và đề cử bởi Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam và xét duyệt bởi hội đồng chuyên môn của Quỹ Trần Văn Khê. Trong số các học sinh này có những gương mặt trẻ tiềm năng như Trịnh Nhật Minh, quán quân The Voice Kids 2016, đã có nhiều cống hiến cho âm nhạc truyền thống. Cũng như Đỗ Bảo Uyên, nữ sinh nhỏ tuổi nhất, đã giành giải nhất hòa tấu dàn nhạc cuộc thi Đàn và hát dân ca 2013 khi mới 6 tuổi. Đáng chú ý nhất là Nguyễn Đức Thiện, một chàng trai khiếm thị tài năng, có thể thổi sáo trúc, đánh phách, kéo nhị, chơi piano và organ. “Em rất vui và hạnh phúc, bởi đối với một người khiếm thị như em, đây là một sự ghi nhận lớn từ các thầy, các cô, cùng mọi người trong quỹ Trần Văn Khê” – Đức Thiện nói – “Nó sẽ tiếp thêm động lực để em cố gắng hơn trong quãng đường học tập, gìn giữ, bảo tồn và phát triển âm nhạc dân tộc ở tương lai”.